Jaki wentylator do komputera wybrać? Wszystko co musisz wiedzieć
Wentylator do komputera – czy to konieczne?
Zacznijmy jednak od pewnej bardzo istotnej rzeczy: czy wentylator jest w ogóle niezbędnym elementem naszego komputera? Odpowiedź na to pytanie jest dość oczywista: w większości przypadków tak.
Podzespoły komputerowe wymagają do pracy prądu. Niestety, nie są one w stanie zużyć 100% dostarczanej im mocy. Siłą rzeczy, część energii zamieni się zatem na ciepło. To w pełni naturalny proces, które nie da się w żaden sposób obejść. Niemniej, bardzo ważne jest utrzymywanie temperatury na odpowiednim poziomie.
Podzespoły w naszym komputerze mogą działać jedynie w pewnym zakresie temperatury. Przekroczenie maksymalnej dopuszczalnej wartości może poskutkować ich trwałym zniszczeniem lub zaburzeniem poprawnej pracy. Wentylator dba więc o to, aby nasz komputer się nie przegrzewał.
Czy wentylator będzie niezbędne w każdym przypadku? Co ciekawe – nie! Najsłabsze, typowo biurowe, komputery mogą teoretycznie działać tylko i wyłącznie z chłodzeniem pasywnym. To jednak bardzo rzadkie przypadki.
Zobacz: Rodzaje matryc do monitora - wszystko co musisz wiedzieć
Jaka wielkość wentylatora będzie odpowiednia?
Podstawowym pytanie, które zadają sobie użytkownicy przed wymianą wentylatora jest oczywiście to, jaki rozmiar wybrać. Na szczęście, jest to dość prosta sprawa. Jeśli wymieniamy wentylator to powinien on zawsze mieć te same wymiary co stary model. Proste, prawda?
Sprawa robi się jednak odrobinę bardziej skomplikowana, jeśli dopiero co składamy nasz komputer. Musimy tutaj zastosować się tak naprawdę tylko do dwóch zasad, wciąż nie jest to trudny proces.
Jeśli kupujemy wentylator do radiatora to jego wymiary muszą być dokładnie takie same. Na radiatorze 120 x 120 mm zainstalujemy więc wentylator 120 mm. Dzięki temu, zarządzanie termiczne nie będzie zaburzane, a 100% mocy wentylatora będzie skupione na chłodzeniu radiatora. Jeśli wentylator byłby z kolei za mały w stosunku do radiatora, to nie nadążałby on z chłodzeniem.
Co jednak z wentylatorem do obudowy? Tutaj sprawa jest banalnie prosta. Wystarczy, że spojrzymy z jakim rozmiarem jest ona kompatybilna. Jeśli pasuje do niej kilka różnych rozmiarów to postarajmy się po prostu wybrać największy z nich.
Im większy wentylator, tym lepiej – nie tylko ze względu na skuteczniejsze odprowadzanie ciepła, ale także na niższy poziom hałasu. Wentylatory o większej średnicy mogą pracować z mniejszą prędkością obrotową (RPM), jednocześnie generując ten sam przepływ powietrza co mniejsze jednostki pracujące na wyższych obrotach. Dzięki temu są one cichsze, ponieważ niższe RPM oznacza mniej hałasu generowanego przez łopatki tnące powietrze. Hałas to głównie łopatki – im szybszy ruch tym robi się głośniej, oraz silnik – im szybsze ruchy tym mocniej musi pracować.
Kolejną zaletą dużych wentylatorów jest ich zdolność do efektywnego rozpraszania ciepła na większym obszarze. Małe wentylatory często skupiają strumień powietrza na jednym punkcie, co może prowadzić do nierównomiernego chłodzenia podzespołów. Większe modele zapewniają bardziej rozproszony przepływ powietrza, co pomaga w efektywnym odprowadzaniu ciepła nie tylko z procesora czy karty graficznej, ale również z innych elementów, takich jak pamięci RAM czy sekcja zasilania płyty głównej.
Podsumowując, większy wentylator to nie tylko lepsze chłodzenie, ale również cichsza i bardziej efektywna praca systemu. Dlatego w miarę możliwości warto wybierać modele o średnicy 120 mm, 140 mm, a nawet większe, zamiast standardowych 80 mm czy 92 mm. Zasada jest prosta – bierzemy największe co możemy zamontować i tyle. Nie ma się co rozdrabniać. Więcej znaczy lepiej
Sprawdź: Mysz gamingowa do 200 zł - najlepsze modele
Jaki wentylator do komputera wybrać? Najważniejsze parametry
Jak zapewne doskonale już wiecie, poszczególne wentylatory różnią się od siebie nie tylko rozmiarem. Koniecznie musimy wziąć pod uwagę również ich pozostałe parametry. To od nich będzie zależała ich jakość i kultura pracy.
Przede wszystkim, zwróćmy uwagę na deklarowaną przez producenta głośność. Nie chcemy przecież, żeby nasz komputer zbytnio hałasował. Weźcie jednak pod uwagę, że głośność wyrażamy w decybelach, które rosną logarytmicznie. Różnica pomiędzy 20 a 30 dB będzie bardzo wyraźnie odczuwalna.
Następnie, przyjrzyjmy się prędkości obrotowej. Tutaj sprawa nie jest jednak aż tak prosta. Oczywiście, że im szybciej kręci się wentylator tym wydajniej będzie chłodził nasz komputer. Niemniej, będzie przy tym równocześnie znacznie głośniejszy. Musicie więc samodzielnie ustalić, jakie są wasze priorytety.
Ostatni ważny parametr to rodzaj łożyska, wyróżniamy tutaj trzy podstawowe rodzaje.
Sprawdź: Jak wybrać chłodzenie wodne do komputera?
Łożyska kulkowe to najczęściej spotykany rodzaj. Ich największym autem jest olbrzymia wytrzymałość i długa żywotność. Niestety, są przy tym również dosyć głośne. Niemniej, jeśli nie wiecie jaki model wybrać to właśnie ten zdecydowanie będzie najlepszy.
Kolejno mamy łożyska ślizgowe. Są nieco droższe od modeli kulkowych i wyraźnie cichsze. Niestety, są przy okazji nieco mniej wytrzymałe i zupełnie nieodporne na temperaturę. To polecany model, jeśli zależy wam na jak najcichszej pracy i liczycie się z tym, że urządzenie trzeba będzie za jakiś czas wymienić.
Ostatni rodzaj to łożyska hydrauliczne. Cechuje je wysoka wytrzymałość przy jednoczesnej cichej pracy. Jak jednak możecie słusznie podejrzewać, są przy okazji dość drogie.
Czy warto kupić droższy wentylator do komputera?
Szukając wentylatora do komputera możecie natknąć się na modele w naprawdę różnych cenach. Czy warto kupić egzemplarz za ponad 100 złotych, jeśli podobny dostaniemy za mniej niż 30 złotych? Cóż, sprawa nie jest wcale taka oczywista.
Droższe wentylatory wykonane są części lepszej jakości. Pozytywnie wpływa to na ich parametry oraz na samą żywotność. Czy lepiej kupić w ciągu kilku lat 4 słabe wentylatory za 200 złotych czy jeden solidny egzemplarz za tę samą kwotę? Każdy od razu domyśli się, że lepiej zainwestować raz, ale porządnie.
Dodatkowo, droższe wentylatory wyposażone są w kontrolery wyższej jakości. Oznacza to, że bardzo precyzyjnie dopasują szybkość swojej pracy do temperatury podzespołów. To bardzo kluczowa i pożądana cecha. Wybierając wentylator do komputera warto więc pamiętać o tej kwestii. Najlepszą regulacją mogą pochwalić się modele PWM. Działają one na bardzo prostej zasadzie – włączają i wyłączają zasilanie zależnie od potrzeb. Dzięki zasadzie bezwładności masy powoduje to szybsze bądź też wolniejsze obroty.
Po czym poznać czy dany wentylator jest typu PWM? Producenci zwykle bardzo chętnie chwalą się tym parametrem. Jeśli nie znajdziecie więc takiej informacji, to można założyć, że nie jest to model, którego szukacie. Ogólna zasada mówi jednak, że taki wentylator będzie miał złącze 4-pinowe.
Jaki wentylator wybrać?
TUF Gaming TR120 ARGB Reverse
TUF Gaming TR120 ARGB Reverse to propozycja dla tych, którzy szukają wentylatora łączącego solidne chłodzenie z efektownym wyglądem. Dzięki grubej, 28-milimetrowej ramce i odwróconym łopatkom zapewnia wysoki przepływ powietrza (76,3 CFM) i optymalne ciśnienie statyczne (2,75 mm H₂O). To sprawia, że sprawdzi się zarówno jako wentylator obudowy, jak i radiatora. Synchronizacja z Aura Sync oraz dwuwarstwowa matryca LED pozwalają na efektowne podświetlenie, które w połączeniu z możliwością wyboru wersji standardowej lub Reverse daje dużą swobodę aranżacji wnętrza PC. Idealny wybór do przeszklonej obudowy.
Nie tylko wydajność, ale i kontrola nad pracą wentylatora stoją tu na wysokim poziomie. TR120 obsługuje PWM, co oznacza możliwość precyzyjnego dostosowania prędkości obrotowej w zakresie od 0 do 2000 RPM – od absolutnej ciszy po maksymalny przepływ powietrza.
be quiet! Light Wings 140mm PWM
Light Wings 140mm PWM od be quiet! to wentylator dla tych, którzy chcą połączyć efektowne podświetlenie ARGB z cichą pracą. 20 diod LED rozmieszczonych w przednim i tylnym pierścieniu daje szerokie możliwości personalizacji wyglądu komputera. Model ten został zoptymalizowany pod kątem przepływu powietrza, dzięki czemu dobrze sprawdzi się jako wentylator obudowy
Light Wings 140mm PWM oferuje rozsądną wydajność (56 CFM) przy stosunkowo niskim poziomie hałasu – maksymalnie 23,3 dBA. Obsługa PWM pozwala na płynne dostosowanie prędkości do aktualnych potrzeb systemu, co przekłada się na optymalną równowagę między chłodzeniem a ciszą.
Noctua NF-S12A PWM chromax.black.swap
Noctua NF-S12A PWM chromax.black.swap to jeden z najbardziej cenionych wentylatorów 120 mm, znany ze swojej wydajności i kultury pracy. Model ten jest zoptymalizowany pod kątem maksymalnego przepływu powietrza (107,5 m³/h), co sprawia, że idealnie nadaje się do wentylacji obudowy. Dzięki zastosowaniu technologii SSO2 oraz przemyślanej konstrukcji łopatek charakteryzuje się cichą pracą nawet przy wyższych prędkościach obrotowych (maks. 1200 RPM).
To, co wyróżnia wersję chromax.black.swap, to możliwość personalizacji wyglądu. Noctua dołącza zestaw kolorowych podkładek antywibracyjnych, które można dopasować do kolorystyki komputera.
Noctua NF-F12 PWM
Noctua NF-F12 PWM to wentylator zaprojektowany z myślą o radiatorach i chłodnicach. Jego konstrukcja Focused Flow™, z jedenastoma poprzeczkami kierującymi, koncentruje przepływ powietrza i zwiększa ciśnienie statyczne (do 2,61 mmH₂O), co przekłada się na świetną wydajność w systemach chłodzenia wodnego i powietrznego. Maksymalna prędkość obrotowa 1500 RPM i przepływ powietrza 93,4 m³/h sprawiają, że jest to jeden z lepszych wyborów dla tych, którzy potrzebują mocnego i niezawodnego chłodzenia. Niemniej, raczej nie do samej obudowy.
NF-F12 PWM jest także bardzo cichy. Przy niskich obrotach generuje jedynie 18,6 dBA, a przy maksymalnych prędkościach hałas pozostaje na akceptowalnym poziomie 22,4 dBA.
Silent Wings 4 120mm PWM High-Speed
Silent Wings 4 120mm PWM High-Speed od be quiet! to wentylator stworzony z myślą o maksymalnej wydajności. Dzięki zoptymalizowanym łopatkom i minimalnym odstępom między nimi a ramą, generuje wysokie ciśnienie powietrza.
Producent postawił tu na wytrzymałość – żywotność wynosząca do 300 000 godzin i 5-letnia gwarancja sprawiają, że jest to sprzęt, który posłuży na lata. Dodatkowo obsługa PWM pozwala na płynną regulację prędkości obrotowej, co umożliwia dostosowanie chłodzenia do aktualnych potrzeb.
Zobacz też:
Jaki monitor do gier wybrać? Na co zwrócić uwagę?
Słuchawki gamingowe – ranking najlepszych modeli
Jak sprawdzić zasilacz w PC? Poradnik krok po kroku